تا همین چند وقت پیش بسیاری از دانشمندان معتقد بودند مغز پس از سپری شدن دوران کودکی دیگر تغییر نمی کند. یعنی در دوره گذر رسیدن به سن بزرگسالی همواره ثابت و پایدار باقی میماند. اما با پیشرفت های انجام شده در یک دهه اخیر اکنون دانشمندان بر ایی معتقد اند که باور پیشین درست نیست. مغز این قابلیت را دارد که در گذر سالیان تغییر فراوان کند.مغز به مانند پلاستیک می تواند حالت های مختلف به خود بگیرد، با این وصف دانشمندان جدید پدیده مورد اشاره را انعطاف پذیری عصبی یا نامگذاری کردند.
نوروپلاستیسیتی (NEUROPLASTICITY) چیست؟
مغز ما دائماً توسط تجربه شکل می گیرد. بیشتر ما امروز نسبت به 20 سال پیش رفتارها و افکار بسیار متفاوتی داریم. این تفاوت، همان نوروپلاستیسیتی (انعطاف پذیری عصبی) در عمل است. یعنی تغییراتی در ساختار و سازماندهی مغز، که در حین تجربه، یادگیری، و سازگاری رخ می دهد.
با هر تکرار یک فکر یا احساس، ما یک راه عصبی را تقویت می کنیم و با هر فکر جدید، ما شروع به خلق یک راه تازه از بودن می کنیم. این تغییرات کوچک، وقتی به اندازه کافی تکرار شوند، منجر به تغییراتی در نحوه عملکرد مغز ما می شوند.
نوروپلاستیسیتی کدام بخش از مغز است؟
نوروپلاستیسیتی بخش عضله سازی مغز است. آنچه که اغلب انجام می دهیم، در آن قوی تر می شویم، و آنچه که انجام نمی دهیم آرام آرام محو می شود. این پایه فیزیکی است برای اینکه که تکرار یک فکر یا عمل برای بارها و بارها، قدرت آن را زیاد می کند، در طول زمان اتوماتیک می شود، و جزئی از ما می شود. ما به معنای واقعی کلمه به آن چیزی تبدیل می شویم که می اندیشیم و انجام می دهیم.
نوروپلاستیستی چه نقشی در زندگی ما دارد؟
نوروپلاستیسیتی در سراسر زندگی ما در حال کار است. بر اساس اینکه چه چیزی مورد استفاده قرار می گیرد، ارتباطات داخل مغز ما بطور دائمی قوی تر یا ضعیف تر می شوند،. افراد جوان به آسانی تغییر می کنند، چون مغز آنها خیلی انعطاف پذیر است. اما همانطور که سن ما زیاد می شود، تغییرات به آسانی رخ نمی دهند، چون مغز بخشی از انعطاف پذیری خود را از دست می دهد و ما در نحوه فکر کردن، یاد گرفتن و ادراک بیشتر ثابت می شویم.
از آنجا که مغز محور همه افکار و اعمال ماست، با کنترل نوروپلاستیسیتی می توانیم همه کارهایی را که انجام می دهیم و همه فکرهایی که میکنیم را، بهبود بخشیم. نوروفیدبک با این اصول اساسی نوروپلاستیک کار می کند تا به شما در کنترل ذهنتان کمک کند.
بیشتر بخوانید:
هزینه نوروفیدبک چقدر است؟
بهترین دکتر نورولوژی در تهران کیست؟
نوروفیدبک چیست؟
انواع نوروفیدبک
بیوفیدبک چیست؟
نوروتراپی چیست؟(آشنایی با روش های نوین درمان مغز)
نوروپلاستیستی چگونه عمل می کند؟
اگر مغز را به مانند یک شبکه الکتریکی پویا و به هم پیوسته تصور کنید در هر لحظه که فکر میکنید یا عملی انجام می دهید یک مسیر ارتباطی فعال میگردد برخی از این مسیرهای ارتباطی بدون مشکل و سر راست هستن.د این مسیر های سراسر همان عادتها هستند. رویکردهای ثابت برای اندیشیدن ، احساس کردن و عمل کردن.
هر موقع که اندیشه ما حالتی معین و مشخص دارد، بدن ما یک کار از پیش معین را انجام میدهند یا احساسات ما به سمت خاص و مشخص گرایش مییابد. خط سیر این مسیرهای سر راست ارتقا می یابد در نتیجه این مسیر را آسان تر می گردد حال اگر به یک پدیده متفاوت است قبلی کنیم کاری جدید یاد بگیرید یا به یک حس متفاوت و جدید گرایش پیدا کنید یک مسیر جدید به مسیر پیشین افزوده میشود.
اگر به تردد در مسیر جدید ادامه دهیم و مغز توانایی استفاده از مسیرهای گوناگون را فرا میگیرد و بدین ترتیب بهره گیری از راه های جدید اندیشیدن، احساس کردن و انجام دادن امور به یک روال طبیعی ثانویه بدن میشود.
به مرور زمان مسیر قدیمی کمتر و کمتر مورد استفاده قرار میگیرد و تضعیف می گردد.این فرآیند یعنی ایجاد تغییر مسیر در مغز و خلق راه های ارتباطی جدید که با کم رنگ شدن استفاده از مسیرهای سابق توام است همان مرحله عملیاتی انعطاف پذیری عصبی است. خبر خوش این است که همه ما قادر به یادگیری و تغییر پذیری هستیم .این فرایند را به واسطه ایجاد تغییر در مسیرهای ارتباطی مغز انجام میشود .
اگر نسبت به تغییر یک عادت ناپسند اقدام کنید یا در مورد یک پدیده دیدگاه یکی خود را تغییر دهید ارتباط با یکی از مسیرهای مغز قطع شده است و تجربه جدیدی از انعطاف پذیری عصبی حاصل میگردد.با تکرار و توجه هدفمند به تغییرات مد نظر شما میتوانید مغز خود را از نو بسازید.
بیشتر بخوانید:
روش انجام QEEG (نقشه برداری مغز)