در این مقاله قصد داریم در مورد ریتالین و مزایا و معایب ریتالین ارائه بدیم با ما همراه باشید

برای آشنایی با نحوه درمان به روش نوروتراپی، به بخش "معرفی بیماران" مراجعه کنید.

 

بعید است تا بحال نام ریتالین به گوش شما نرسیده باشد. دارویی که به شکل قرص برای درمان کودکان بیش فعال استفاده می شود. این دارو توسط پزشکان اعصاب تجویز می گردد و مادران کودکان بیش فعالی که آنرا مصرف کرده اند معتقدند تاثیر خوبی روی یادگیری و رفتار فرزندشان دارد. ولی احتمالا آنچه شما را ترغیب به مطالعه این مقاله کرده است این جملات نیست! چرا که ریتالین جنبه ی دیگری هم دارد که خیلی مشهورتر از تاثیرات درمانی یک دارو بر روی یک بیماری است.

 

آنچه ریتالین را نسبت به بقیه داروها متمایز می کند مصرف خودسرانه آن توسط افراد سالم است. استدلال مصرف کنندگان هم این است که ریتالین ضرر ندارد، اگر ضرر داشت پزشکان آن را برای کودکان تجویز نمی کردند. در مقابل، رسانه ها مخالفت شدیدی با این دارو دارند. عوارض خطرناک و بعضا مرگ آوری را به آن نسبت می دهند که باعث می شود حتی بیماران نیازمند به مصرف این دارو هم در مورد آن به شک بیفتند. اما در این بین واقعیت چیست؟ آیا ریتالین مفید است یا مضر؟

 

هرچند مقالات متعددی در مورد ریتالین نوشته شده است، ولی اغلب آنها در مورد مضرات این دارو اغراق کرده اند. البته احتمالا هدف نویسندگان اینگونه مقالات، که اغلب هم پزشک نیستند، این بوده است که جوانان را از مصرف خودسرانه این قرص پرهیز دهند. اما  بنظر اینجانب در دنیای اطلاعاتی که امروزه در آن به سر می بریم، بهترین روش برای متقاعد کردن مخاطبین، گفتن واقعیات علمی به آنهاست. اغراق بیش از حد در مورد مضر یا مفید بودن یک چیز ممکن است در کوتاه مدت اثری بر مخاطب داشته باشد ولی نهایتا وی با جستجوی بیشتر به این اغراق پی برده و نظر منفی نسبت به گوینده ی آن مطلب پیدا می کند. بنابراین در نوشتن این مقاله سعی کرده ام از افراط و تفریط پرهیز کرده و فقط یافته های علمی اثبات شده در مورد ریتالین را با شما در میان بگذارم. امیدوارم این مقاله برایتان مفید باشد و به شما در اتخاذ تصمیم مناسب کمک کند.

 

 


  کاربردهای درمانی ریتالین

 

متیل فنیدیت با نام تجاری ریتالین (Ritalin نام یک داروی محرک سیستم اعصاب مرکزی است. ریتالین از 60 سال قبل برای درمان کودکان بیش فعال توسط پزشکان متخصص اعصاب تجویز می گردد. این دارو توسط شرکت نوارتیس تولید شده و قرصهای 5، 10 و 20 میلی گرمی دارد و فرم 10 میلی آن بیش از بقیه تجویز می گردد. قرص ریتالین کوچک و به رنگ سفید یا زرد است و تا حدی تلخ مزه می باشد.

  عوارض قرص ریتالین در کودکان

امروزه پزشکان ریتالین را بعنوان دارویی برای درمان کودکان بیش فعال می شناسند. این دارو برای اولین بار در سال 1944 توسط شیمیدانی از شرکت سیبا (که امروزه نوارتیس نام دارد) ساخته شد. همسر این شیمیدان مبتلا به فشار خون پائین بود و برای اینکه بتواند بهتر به فعالیت بپردازد از این محصول استفاده می کرد. بنابراین وی این ماده را ریتالین نام نهاد که برگرفته از نام همسرش ریتا بود. سال 1957 شرکت سازنده ریتالین را برای درمان افسردگی شدید، خستگی مزمن و نارکولپسی (حملات خواب در طی روز) معرفی کرد. آنزمان شرکت سیبا سعی داشت محصولش را بعنوان یک قرص نیروبخش و انرژی زا معرفی کند. مثلا در تبلیغاتش ابتدا خانم میانسال خانه داری را نشان می داد که به انبوهی از سیب زمینی های پوست نکنده غمگینانه نگاه می کند. در قسمت بعدی تبلیغ، بعد از مصرف ریتالین، نشان می داد که تمام سیب زمینی ها پوست کنده و خرد شده اند و آن خانم چهره ای نسبتا شاد دارد. تبلیغات اولیه برای بازاریابی محصول چندان موفقیت آمیز نشد. در سال 1960 این شرکت ترکیبی از ریتالین را با هورمونها و ویتامینها بعنوان محصولی تقویت کننده با نام Ritonic عرضه کرد که البته بعد از مدت کوتاهی عرضه آن متوقف گردید. ولی این پایان داستان ریتالین نبود.

 

از سال 1930 روانشناسانی که در حیطه روانشناسی کودک کار می کردند دریافته بودند که داروهای محرک می تواند تاثیرات مفیدی بر عملکرد درسی کودکان مشکل زا داشته باشد. آن زمان هنوز اصطلاح "بیش فعالی کودکان" مرسوم نشده بود و روانپزشکان توجه چندانی به این یافته ها نداشتند. اواخر دهه 1950 و در اوج دوران جنگ سرد، جامعه آمریکا توجه بیشتری به توانایی های تحصیلی دانش آموزانش نمود و در همان زمان شرکت سیبا تلاش کرد که کاربرد جدیدی را برای دارویش مطرح نماید: افزایش توانمندی کودکان بیش فعال. سال 1961 ریتالین برای درمان کودکان مبتلا به بیش فعالی تائیده FDA را گرفت و بسرعت تبدیل به یکی از پرفروش ترین داروها شد. در حال حاضر ریتالین بیشترین دارویی است که برای کودکان بیش فعال – کم توجه تجویز می گردد. بطوریکه  سالانه در آمریکا برای 6 میلیون نفر نسخه می شود که 75 درصد آنها کودکان بیش فعال هستند.

 

Ritalin Doctor

 

اختلال بیش فعالی – کم توجهی کودکان اغلب بعد از دو سالگی واضح می شود. شیوع آن بین 3 تا 5 درصد کودکان سنین مدرسه است. یعنی از نظر آماری بطور متوسط در هر کلاس درسی یک کودک مبتلا به بیش فعالی وجود دارد. اکثر این کودکان همزمان مشکلات بیش فعالی و کاهش تمرکز را با هم دارند. ولی در بعضی از این کودکان فقط بخش بیش فعالی و یا بخش کم توجهی بارزتر است. این اختلال در کودکان پسر بیشتر از دختران است و اغلب سابقه مشابه در بستگان کودک هم وجود دارد. بیش فعالی در این کودکان با جنب و جوش بیش از حد و انجام کارهای خطرناک خود را نشان می دهد. برخلاف کودکان معمولی، این بچه ها از کارهای بدشان عبرت نمی گیرند. همچنین این کودکان رفتارهای تکانشی دارند. مثلا بدون هیچ علت خاصی ممکن است چیزی که در دستشان گرفته اند را پرت کنند و یا کودک بغل دستی را هل دهند! مشکل دیگر این کودکان کم توجهی است. یعنی آنها نمی توانند بخوبی تمرکز کنند. این مشکل خود را بیشتر در سنین مدرسه نشان می دهد. مثلا کودک نمی تواند بخوبی شعر حفظ کند و یا در دیکته کلمات را جا می اندازد. این کودکان معمولا کارهایشان را نمی توانند به اتمام برسانند. همچنین ممکن است بارها وسایل خود را در مدرسه جا بگذارند و یا براحتی گم کنند. معلم به پدر و مادر شکایت می کند که کودک شما در کلاس حواسش پرت است و به درس گوش نمی دهد و کلاس را بهم می زند. در خانه هم این بچه ها معمولا نمی توانند پشت سر هم تکالیفشان را انجام دهند و با کوچکترین صدایی تکالیف را رها کرده و بلند می شوند.

 

 تجویز داروی ریتالین به کودکان بیش فعال به این منظور انجام می شود که راحت تر بتوانند درسهایشان را بخوانند و یاد بگیرند. بسیاری از این کودکان بدون مصرف دارو بیشترین مشکل را در ساعات مدرسه دارند و اغلب در روزهای تعطیل و در منزل مشکل چندانی ندارند. بنابراین در چنین کودکانی نیازی به مصرف ریتالین در آخر هفته ها، تعطیلات و مسافرتها نیست. بیشترین اثر ریتالین در رفتارهای کودک وقتی است که صبح ها و قبل از رفتن به مدرسه داده شود. در این حالت تمرکز کودک برای یادگیری درس در مدرسه بهتر شده و راحت تر می تواند ساعات مدرسه را پشت سر بگذارد. اثر قرص ریتالین معمولا در عرض 20 الی 30 دقیقه بعد از مصرف شروع می شود و بنابراین والدین براحتی موثر بودن آنرا احساس می کنند. البته تنظیم دوز و تعیین مقدار مناسب برای کودک ممکن است به دو تا سه هفته زمان نیاز داشته باشد. معمولا مقدار تجویزی بین 5 تا 20 میلی گرم تنظیم می شود و اغلب مقدار دوز لازم برای یک کودک سه ساله با مقدار آن برای بزرگسالی که چندین برابر وی وزن دارد مشابه است! شاید علت این باشد که میزان داروی لازم بستگی به تعداد سلولهای فعال مغزی دارد و این تعداد در یک کودک و بزرگسال فرق چندانی با هم ندارد.

 

پزشک معالج دارو را در ابتدا با مقدار 5 میلی گرم و یا کمتر شروع می کند تا اگر عارضه ای داشت بتوان راحت آنرا قطع کرد. البته معمولا مقدار 5 میلی قرص اثر چندانی در بهبود رفتار کودک ندارد و باید پزشک آنرا افزایش داده و به 10 میلی گرم برساند تا اثر درمانی خود را نشان دهد. اگر کودک یا فرد بالغ به مقدار 20 میلی گرمی دارو جواب ندهد، افزایش دوز معمولا موثر نیست و فقط عوارض دارو را بیشتر می کند. طول اثر ریتالین بین 3 تا 4 ساعت است و پس از آن دیگر دارو در خون قابل شناسایی نیست. البته بسیاری از کودکان بیش فعال در رده ابتدایی با مصرف یک قرص اول صبح و قبل از رفتن به مدرسه برای کل روز رفتار و تمرکز خوبی پیدا می کنند. شاید علت آن این باشد که وقتی کودک در اوج فعالیت درسی که در مدرسه است، به کمک دارو، رفتار و خلق خوبی پیدا می کند و می تواند کارهایش را با موفقیت انجام دهد، احساس بهتری در مورد خودش پیدا کرده و لذا می تواند بدون دارو به فعالیت های درسی عصر در منزل هم بپردازد. البته اکثر نوجوانان بیش فعال به دوز عصرگاهی هم نیاز پیدا می کنند.

 

ریتالین قرص کوچکی است و بلع آن برای کودکان اغلب مشکلی ندارد.بعضی مادران این قرص را خورد کرده و درون ماست یا سایر غذاهای نرم به کودک می دهند. معمولا کودکان پنج سال به بالا براحتی می توانند قرص کامل را ببلعند. با اینکه ریتالین اغلب برای کودکان تجویز می گردد ولی شرکت سازنده تمایلی برای عرضه آن به فرم شربت ندارد. علت این مساله این است که احتمال مصرف نامناسب و اعتیاد گونه دارو در فرم شربت بیشتر است و برای جلوگیری از چنین سوء استفاده ای شرکت ها برای داروهای محرک فرم شربت را معمولا تولید نمی کنند.

 

ریتالین یک داروی محرک است و همانند آمفتامین و کوکائین، میزان دوپامین را در مغز بالا می برد. دوپامین یکی از مواد پیام رسان بین سلولی در مغز است که نقش زیادی در تنظیم کردن رفتار بر عهده دارد. دوپامین هم همانند سایر پیام رسانهای شیمیایی توسط سلول فرستنده ی پیام تولید می شود تا به سلول گیرنده رسیده و آنرا تحریک کند. دوپامین اضافی که بین دو سلول باقی می ماند توسط گیرنده های خاصی بازجذب و حذف می شود. آمفتامین ها که بعنوان ماده مخدر اکستازی معروفند میزان تولید دوپامین را در مغز افزایش می دهند و لذا مغز را تحریک میکنند. ولی مکانیسم اثر ریتالین این است که جلوی بازجذب دوپامین را درون مغز می گیرد. احتمالا در کودکان مبتلا به بیش فعالی، گیرنده های بازجذب کننده دوپامین بیشتر از حد معمول است و لذا قبل از آنکه دوپامین تولید شده بتواند به هدف خود برسد، بازجذب می شود. این اتفاق باعث می شود که توانایی مغز برای تمرکز کردن در این کودکان کاهش یافته و با اندک سر و صدایی حواسشان پرت شود. بنابراین مصرف داروی ریتالین در افراد بیش فعال، جلوی بازجذب اضافی دوپامین را گرفته و سطح آنرا به حد نرمال می رساند. این کار به بهتر شدن تمرکز این کودکان کمک کرده و کنترل آنها را بر رفتارهای تکانشی افزایش می دهد.

 فواید قرص ریتالین در بزرگسالان

 یکی از فواید مهم قرص ریتالین محرک بودن آن برای افراد بزرگسال است. کسانی که کودکی بیش فعالی داشتند اصولا در بزرگسالی افرادی کسل و زود خسته شونده تبدیل میشوند که این دارو میتواند برای آنها محرک خوبی باشد. مصرف ریتالین باعث افزایش تمرکز این افراد میشود و باعث میشود که احساس سرخوشی و سرحالی در آن ها به وجود بیاید.

از دیگر موارد استفاده از این دارو برای افرادیست که خواب بیش از اندازه دارند. با توجه به این که این دارو باعث سرحالی و نشاط فرد می شود از این دارو برای کم کردن خواب نیز استفاده می شود.


  عوارض ریتالین

 

بررسی ها نشان داده است که مصرف ریتالین در مقادیر درمانی می تواند با عوارضی همراه باشد. مقادیر کم ریتالین باعث کاهش ضربان قلب و افزایش فشار خون می شود. ولی این تغییرات در حدی نیست که برای بیمار مشکل ساز شود. ناراحتی شکمی در مصرف تمام داروهایی که به شکل قرص ارائه شده اند امکانپذیر است و ریتالین هم یکی از این داروهاست. با ادامه مصرف دارو این عارضه از بین می رود. کاهش اشتها در کودکی که ریتالین مصرف کرده است شایع است. ولی با خارج شدن دارو از بدن (معمولا در عرض کمتر از 4 ساعت) بی اشتهایی ناشی از آن هم رفع می شود. بنابراین در مصرف دو بار در روز دارو ممکن است اشتهای کودک برای ناهار کم باشد اما بلعکس اشتهای خوبی برای وعده ی شام خواهد داشت. بسیاری از مادران نگران این هستند که مبادا مصرف ریتالین جلوی رشد فرزندشان را بگیرد و یا میزان وزن گیری او را کاهش دهد. ولی مطالعات زیادی در این مورد انجام گرفته است و چنین عارضه ای برای دارو نشان داده نشده است. همچنین مطابق تحقیقات اخیر قد نهایی این کودکان مشابه همسالانشان خواهد بود.

 

Ritalin appetite

 

ریتالین دارویی محرک است و بنابراین می تواند باعث کم خوابی شود. اگر آخرین دوز ریتالین دیر داده شود ممکن است خواب بچه را با مشکل مواجه کند. البته این اثر ضد خواب هم با از بین رفتن سطح دارو در بدن بعد از چهار ساعت رفع می گردد. بنابراین در کودکانی که نیاز به مصرف چند نوبت دارو طی روز دارند، آخرین قرص ریتالین باید قبل از ساعت 4 عصر داده شود تا برای خواب کودک مشکلی ایجاد نکند.

 

"ریباند" یا بازگشت علائم اصطلاحی است که برای شدت گرفتن علائم بیمار بدنبال از بین رفتن اثر دارو بکار می رود. ابتدا که کودک ریتالین را مصرف می کند، آرام شده و تمرکزش بهتر می شود ولی با از بین رفتن اثر دارو مجددا رفتارهای پرخاشگرانه شروع می شود. برگشت علائم بدنبال از بین رفتن اثر قرص نشانه ی نسبتا شایعی در کودکان بیش فعال است. حتی بعضی مادران احساس می کنند کودکشان عصر ها پر جنب و جوش تر از سابق هم شده است. ولی این برگشت علائم در حدی نیست که نیاز به قطع مصرف دارو شود. در کودکانی که اثر ریباند و برگشت علائم شدید باشد، انواع طولانی اثر ریتالین (دگزدرین) تجویز می گردد تا میزان برگشت علائم را کم کند.

 

مقادیر بیش از حد ریتالین (بالای 20 میلی) باعث می شود که کودک احساس سردرد، طپش قلب، لرزش بدن و عصبی شدن داشته باشد. در بالغین مصرف کننده ریتالین هم چنین عوارضی ایجاد می گردد. ولی تفاوت در این است که بالغین علی رغم این علائم احساس یوفوریا (سرخوشی) هم می کنند. یوفوریا در کودکان نادر است و لذا آنها مقادیر بالای دارو را تحمل نمی کنند. به همین دلیل در بالغین تمایل به مصرف بیش از حد مجاز(سوء مصرف) ریتالین خیلی بیشتر از کودکان دیده می شود و این یکی از عواملی است که ریتالین را جزو مواد با احتمال اعتیاد بالا قرار می دهد. در بخش بعدی در این مورد بیشتر صحبت می کنیم. یک مشخصه دیگر مواد معتاد کننده، خاصیت تولرانس آنهاست. تولرانس یعنی مقاومت پیدا کردن بدن که باعث می شود بیمار مقادیر بیشتر و بیشتری از یک ماده را مصرف کند تا همان تاثیر قبلی را احساس کند. طبق بررسی ها مصرف مقادیر درمانی ریتالین در محدوده 5 الی 20 میلی گرمی ایجاد تولرانس و اعتیاد نمی کند ولی مقادیر بالاتر چنین خاصیتی دارند. همچنین مقادر درمانی ریتالین در یک کودک اگر بطور ناگهانی قطع شود، حتی بعد از مصرف مداوم برای چند سال، علائم ترک مصرف ایجاد نمی کند. ولی افرادی که مقادیر بالای ریتالین را سوء مصرف می کنند با قطع آن دچار علائم ترک می شوند که بعدا مفصل تر در مورد آن صحبت می کنیم.

 

هیچ بیماری جدی و خطرناکی بعلت مصرف طولانی مدت مقادیر درمانی ریتالین گزارش نشده است. در سال 1996 طی تحقیقاتی مشخص شد که مصرف مقادیر بالایی از ریتالین در موشها در طولانی مدت می تواند آنها را مستعد سرطان کبد کند. ولی تا بحال هیچ گزارشی در انسانها که نشان دهد مصرف ریتالین با سرطان کبد رابطه دارد در این 60 سال به ثبت نرسیده است و لذا نیازی نیست خانواده ها در این مورد نگران باشند.

 

موارد منع مصرف ریتالین:

ریتالین در بعضی موارد ممنوعیت مصرف دارد و نباید تجویز گردد. این موارد عبارتند از:

  • اضطراب شدید
  • بی قراری و پرخاشگری شدید
  • گلوکوم یا آب سیاه (بالا رفتن فشار داخل چشم)
  • سابقه خانوادگی بیماری توره و تیک

این دارو در مبتلایان به بیماریهای زیر نیز منع مصرف دارد:

  • فشار خون بالا
  • نارسائی قلبی
  • پرکاری تیروئید
  • آریتمی (ضربان قلب نامنظم)
  • سکته قلبی اخیر

 

 


  سوء مصرف ریتالین

 

آنچه ریتالین را به دنیای رسانه ها آورد، استفاده های نابجایی است که از آن صورت گرفت. ریتالین جزو موادی طبقه بندی می شود که قابلیت سوء مصرف بالایی دارد. گزارشات اولیه در مورد سوء مصرف آن باعث شد که این دارو در سال 1968 از بازار دارویی کشور سوئد جمع آوری شود. در سال 1996 مجله فوربس گزارشی را منتشر کرد که نشان میداد میزان مصرف ریتالین بین سالهای 1989 تا 1994 در ایالات متحده به چهار برابر رسیده بود. این افزایش در حدی بود که کمیته کنترل مواد مخدر آمریکا مامور شد در مورد آن بررسی دقیقتری نماید. نتایج بررسیهای این کمیته نشان داد که 10 الی 12 درصد دانش آموزان پسر در آمریکا ریتالین مصرف میکنند، آماری که بسیار فراتر از آمار کودکان بیش فعال (3 درصد) است. در حقیقت بیش از 90 درصد تولید جهانی ریتالین در آمریکا مصرف می شود. بررسی ها نشان داده است که در آمریکا نوجوانانی که برایشان ریتالین تجویز می شود ممکن است آنرا به همکلاسیهایشان بفروشند! حتی گزارش شده است که در مواردی افراد بالغ کودکی را که ادعا می کنند بیش فعال است پیش چند پزشک میبرند تا بتوانند از این طریق ریتالین مورد نیازشان را تهیه کنند! طبق گزارشات آماری ریتالین جزو 10 دارویی است که بیش از همه از داروخانه ها دزدیده می شود.

 

امروزه این مطلب ثابت شده است که مصرف ریتالین در کودکان بیش فعال میزان تمرکز آنها را بالا می برد. همچنین مصرف این دارو در بیماران مبتلا به اختلالات خواب، نظیر نارکولپسی، به آنها کمک می کند که راحت تر بیدار بمانند. این مساله موجب شده است که در نقاط مختلف جهان بعضی از دانشجویان به امید دست یابی به تاثیرات مشابه در افراد بیش فعال، ریتالین را خودسرانه مصرف کنند. آنها این دارو را در شبهای امتحانی مصرف می کنند تا راحت تر بتوانند بیدار بمانند و با تمرکز بیشتری درس بخوانند. طبق آمار ایالات متحده بیش از 5 درصد دانشجویان این کشور حداقل بک بار سابقه مصرف ریتالین را به دلایل غیر پزشکی داشته اند و این آمار بین دانشجویان هنر به 16 درصد هم رسیده است.

 

Ritalin Student

 

هرچند مفید بودن مصرف ریتالین در کودکان بیش فعال به اثبات رسیده است، ولی در مورد عوارض مصرف آن توسط افراد سالم به منظور افزایش توانمندی های ذهنی مطالعات کمی صورت گرفته است. در مطالعاتی که انجام شده است مشخص شده که مصرف ریتالین در یک فرد سالم توانایی های ذهنی او را در انجام کارهای جدید تا حدی افزایش می دهد ولی توانمندی های مرتبط با کارهای قبلی در او کاهش می یابد. یعنی مصرف ریتالین در افراد سالم هرچند ممکن است استعداد یادگیری فعلی را افزایش دهد ولی مجموع استعدادها و توانایی ها کاهش می یابد. همچنین این افراد دچار یک اعتماد به نفس کاذب می شوند و تصور می کنند توانائی هایشان افزایش پیدا کرده است در حالی که فقط در حد جزئی تمرکز آنها بهتر می شود. شاید این ذهنیت که ریتالین در افراد سالم می تواند توانمندی های ذهنی را بالا ببرد بیش از آنکه ناشی از اثرات واقعی دارو باشد، بعلت افزایش اعتماد به نفس فرد و بهتر شدن تصورش از توانایی های خویش باشد.

 

در پزشکی برای تائید شدن یک روش تشخیصی یا درمانی، باید طبق مطالعات بالینی بالاتر بودن اثرات مفید آن روش نسبت به اثرات مضرش به اثبات برسد. یک نمونه بارز در این مورد استفاده از پرتو درمانی برای درمان انواع سرطانهاست. عوارض پرتو درمانی بر بافتهای سالم بدن در علم به اثبات رسیده است. ولی در سرطانها میزان آسیب رسانی توده بدخیم بقدری بالاست که پزشک علی رغم آگاهی به عوارض پرتو درمانی آنرا برای بیمار تجویز می کند تا جلوی آسیب مهمتر را بگیرد. اما روش درمان با پرتو بعلت عوارضی که دارد هرگز در بیماریهای کم ضررتر توصیه و تجویز نمی گردد. همین مساله در مورد داروها هم صدق می کند. فواید مصرف ریتالین در کودکان بیش فعال بسیار بیشتر از عوارض بالقوه آن است و به همین دلیل مورد قبول مجامع علمی است. ولی هیچ یک از پزشکان استفاده از ریتالین در افراد سالم را توصیه نمی کنند چرا که در این افراد خطرات و عوارض این دارو نقش مهمی پیدا می کند و قابل چشم پوشی نیست.

 

مصرف ریتالین برای کسب نمرات درسی بالاتر در حقیقت نوعی دوپینگ تحصیلی محسوب می شود. این کار علاوه بر مضراتی که برای خود مصرف کننده دارد، عدالت تحصیلی بین دانشجویان را هم از بین می برد. بعلت استفاده نابجای دانشجویان آمریکایی از این دارو برای درس خواندن، کمیته های اخلاقی این کشور به دانشگاهها پیشنهاد داده اند که در ایام امتحانات از دانشجویان تست ادرار گرفته شود تا با مصرف کنندگان ریتالین و سایر داروهای محرک برخورد شود.

 

بعضی جوانان از ریتالین در پارتی های شبانه و جشنها استفاده می کنند تا به حالت سرخوشی برسند. همچنین با توجه به ارزانتر بودن و در دسترس تر بودن این ماده نسبت به سایر مواد غیرقانونی، تعدادی از افراد ریتالین را بعنوان یک ماده مخدر مصرف می کنند. آنهایی که ریتالین را بعنوان مخدر مصرف می کنند، برای آنکه تاثیرات محرک و آمفتامینی این قرص را افزایش دهند، آنرا پودر کرده و از طریق بینی استنشاق می کنند (تدخین یا اسنیف) و یا در آب حل کرده و درون رگ تزریق می کنند. وقتی ریتالین بصورت قرص مصرف شود بین 30 دقیقه تا یکساعت طول می کشد تا تاثیر آن مشخص گردد. در موارد تدخین از راه بینی این زمان به 5 الی 10 دقیقه کاهش یافته و در تزریق وریدی به 10 الی 15 ثانیه می رسد. این کوتاه شدن زمان تاثیر یکی از فاکتورهای مهمی است که قابلیت اعتیاد آور بودن یک ماده را افزایش می دهد. به همین دلیل ریتالین را جزو دسته 2 مواد طبقه بندی میکنند. یعنی مواردی که قابلیت درمانی دارند ولی احتمال سوء استفاده و اعتیاد کنندگی آنها بالاست. در حقیقت خواص مقادیر کم و درمانی قرص ریتالین در کودکان بیش فعال با عوارض مصرف مقادیر بالا و غیرخوراکی آن در افراد سالم بسیار متفاوت است و اینجاست که طریقه و مقدار مصرف یک ماده نقش مهمی در قابلیت اعتیاد آوری آن ایفا می کند.

 

Ritalin Snort

 

ریتالین و کوکائین مواد محرکی هستند که ساختار شیمیایی و عملکرد مشابهی دارند. همانطور که در بالا گفته شد، ریتالین هم همانند کوکائین میزان بازجذب دوپامین را در مغز کاهش می دهد. ریتالین وقتی بعنوان دارو برای بیش فعالی تجویز می گردد اعتیاد آور نیست ولی وقتی توسط افراد سالم مورد سوء مصرف قرار می گیرد اعتیاد آور می شود. مهمترین دلایل این تفاوت در زیر آمده است:

 

  • تفاوت در ساختارهای مغزی: در مبتلایان به بیش فعالی میزان بازجذب دوپامین در مغز بالاتر از افراد سالم است و لذا میزان دوپامین برای تنظیم رفتارها کمتر از مقدار ضروری است. پایین بودن ماده تنظیم کننده ای مثل دوپامین در مغز افراد بیش فعال باعث می شود که بعضی چرخه های مهار کننده در مغز بخوبی کار نکنند و لذا کودک نتواند رفتارهایش را بخوبی کنترل کند. در این حالت مصرف ریتالین در این کودکان با کاهش میزان بازجذب، مقدار دوپامین را در مغز به حد نرمال رسانده و نقش تنظیم کننده رفتار دارد. ولی در افراد سالم میزان دوپامین در حد نرمال است و مصرف ریتالین با افزایش مقدار دوپامین مغز، آنرا از حد نرمال خارج می کند. بالا بودن بیش از حد دوپامین در مغز باعث می شود که فرد حالت برانگیختگی پیدا کند و با از بین رفتن اثر دارو، احساس افسردگی در وی ایجاد شود. بنابراین برای غلبه بر این افسردگی مجددا سراغ مصرف ریتالین برود.

 

  • تفاوت در روش مصرف: ریتالین به شکل قرص است و جذب آن توسط دستگاه گوارش به آرامی و در عرض یک ساعت یا بیشتر است. بنابراین مقدار دوپامین را در مغز به آرامی بالا می برد و حالت سرخوشی ایجاد نمی کند. اما وقتی ریتالین از طریق بینی تدخین شود و یا درون رگ تزریق گردد، همانند کوکائین، بصورت ناگهانی باعث افزایش دوپامین در مغز می شود که این خاصیت هم خطرناک است و هم اعتیاد آور. این روش مصرف باعث ایجاد نوعی سرخوشی در مصرف کننده می شود که او را ترغیب به ادامه سوء مصرف میکند. سوءمصرف طولانی مدت ریتالین عوارضی مشابه آمفتامین (اکستازی) می دهد. اضطراب و بی خوابی از جمله این عوارض است. افرادی که مقادیر زیاد ریتالین را بصورت تزریقی مصرف می کنند دچار نوعی مسمومیت می شوند که مشابه شیزوفرنی حاد است. در این حالت بیمار نسبت به همه چیز بصورت بیمارگونه بدبین شده و دچار توهم و هذیان می گردد. شیزوفرنی جزو اختلالات روانپزشکی محسوب می گردد و مشکلات زیادی برای بیمار و اطرافیان وی ایجاد می کند.

 

Ritalin Abuser

  • تفاوت در میزان مصرف: ریتالین در موارد درمانی در مقادیر بین 5 الی 20 میلی گرم تجویز می شود و اگر این دوزها اثر نکرد دارو توسط پزشک قطع می گردد. طبق مطالعات بالینی این مقادیر ایجاد تولرانس و وابستگی نمی کند. همچنین کودکان اغلب مقادیر بالاتر از 20 میلی گرم را بعلت عوارض آن نمی توانند تحمل کنند. اما وقتی افراد سالم ریتالین را مورد سوء مصرف قرار می دهند، چون دوز های بالای آن احساس یوفوریا (سرخوشی) ایجاد می کند، مقدار مصرف را بالاتر از حد درمانی می برند. این مقادیر بالاتر حالت وابستگی و تولرانس ایجاد میکند. تولرانس یعنی بدن نسبت به یک ماده مقاومت پیدا می کند و دیگر مقادیر قبلی تاثیر لازم را نمی گذارد. لذا بیمار مجبور می شود دوز مصرفی خود را بالاتر ببرد تا اثرات مشابه قبل ایجاد شود. تولرانس یک مشخصه بارز مواد مخدر است و موادی که تولرانس بیشتری بدهند قابلیت اعتیاد بالاتری دارند. همچنین مصرف مزمن مقادیر بالای ریتالین وابستگی بدنی و روانی هم ایجاد می کند. در وابستگی بدنی، قطع مصرف دارو باعث بروز علائم ترک مثل خستگی بیش از حد و افسردگی شدید می شود. بیمارانی که وابستگی روانی به ریتالین پیدا می کنند هم در مواقعی که دارو در دسترسشان نباشد دچار حملات پانیک (اضطراب شدید) می شوند. دو خاصیت تولرانس و وابستگی از مشخصات اصلی مواد اعتیاد آور است.

 

متاسفانه سوء مصرف ریتالین در بین بعضی نوجوانان و جوانان رایج شده است. علت این مساله این است که اولا این دارو نسبتا ارزان و در دسترس است (به نسبت مواد مخدر خیابانی)، و همچنین دارو بودن آن این تصور اشتباه را برای مصرف کن

نده ایجاد می کند که بی ضرر است. در صورتی که ریتالین اگر بصورت نامناسب مصرف شود (مصرف سرخود و در مقادیر بالا) و یا روش مصرف آن تغییر کند (تزریق شده یا تدخین گردد) همانند کوکائین می تواند معتاد کننده و مضر شود. همچنین بالا رفتن غیر ضروری دوپامین در مغز افراد سالم بدنبال مصرف این دارو باعث می شود که مغز نسبت به مکانیسم های طبیعی پاداش؛ نظیر غذا، عشق  و ارتباطات اجتماعی؛ غیرحساس گردد و لذا فرد را افسرده کند.

 

برای آشنایی با نحوه درمان به روش نوروتراپی، به بخش "معرفی بیماران" مراجعه کنید.

 

بررسی ها نشان داده است که کودکان بیش فعالی که درمان نمی شوند در آینده چهار برابر بیشتر از همسالان خود در خطر سوء مصرف مواد هستند. از طرف دیگر کودکان عادی که به اشتباه تشخیص بیش فعالی روی آنها گذاشته شده و تحت مصرف مزمن ریتالین قرار می گیرند، بیشتر از سایر افراد شانس ابتلا به افسردگی را در آینده دارند. بنابراین باید توجه گردد که ریتالین در کودکان بیش فعال لازم است و به آنها کمک می کند. ولی در افراد سالم و بدون تجویز پزشک نباید ریتالین مصرف گردد چون می تواند عارضه ایجاد کند. مصرف ریتالین بعنوان درمان در کودکان بیش فعال به آنها کمک می کند تا در آینده کمتر در معرض خطر سوء مصرف مواد قرار گیرند. در صورتی که مصرف نابجای این دارو در افراد سالم، احتمال سوء مصرف مواد در آنها را افزایش می دهد. بعنوان یک پزشک شخصا جوانان تحصیل کرده ای را دیده ام که برای درس خواندن بیشتر و کسب نمرات بالاتر در کنکور سراغ مصرف طولانی مدت ریتالین رفتند و چند سال بعد از قبولی در امتحانات مورد نظر دچار اعتیاد به سایر مواد و حتی در یک مورد اقدام به خودکشی شده اند.

به جای ریتالین میتوان از چه چیزی استفاده کرد؟

خیلی از کسانی که این قرص را استفاده میکنند شاید علاقه مند به ساخت ریتالین در منزل باشند. البته ما یک جایگزین مناسب برای آن به شما معرفی خواهیم کرد. 

شربت سنبل الطیب یک شربت خانگی بسیار خوشمزه است که میتواند جایگزین ریتالین شود. این شربت در رفع کم خوابی، بی خوابی و اختلالات کم توجهی و بیش فعالی کودکان مؤثر است.

مواد لازم برای درست کردن شربت سنبل الطیب

عرق سنبل‌الطیب                        یک و نیم لیتر‌

 

عرق بیدمشک                             نیم لیتر

 

ریشه سنبل‌الطیب                      ۴۰ گرم

 

طرز تهیه شربت سنبل‌الطیب

 

  • عرق سنبل‌الطیب و بیدمشک را با هم مخلوط کنید.
  • ریشه سنبل‌الطیب را نیم کوب و آن را به مخلوط عرق سنبل‌الطیب و بیدمشک اضافه کنید و بگذارید ۲ تا سه ساعت بماند.
  • مخلوط مواد را ۲ تا سه دقیقه بجوشانید.
  • پس از اینکه دمای ترکیب جوشیده شده متعادل شد (به ۵۰ درجه سانتی‌گراد رسید) آن را صاف کنید.
  • عسل را به مخلوط صاف شده بیفزایید.
  • شربت را به خوبی هم بزنید تا قوام بیاید.
  • شربت را داخل ظرف شیشه‌ای بریزید و آن را در یخچال نگهداری کنید.
  • برای تهیه یک لیوان از شربت سنبل‌الطیب سه تا چهار قاشق غذاخوری از شربت غلیظ را داخل لیوان بریزید و بقیه لیوان را آب اضافه کنید.
  • شربت سنبل‌الطیب را می‌توان روزانه سه لیوان (صبح، عصر و قبل از خواب) به صورت گرم یا سرد مصرف کرد.

 

مهم‌ترین خواص شربت سنبل‌الطیب‌

 

 این شربت آرام‌بخش قلب و اعصاب است و نقشی مؤثر در رفع اضطراب، استرس، افسردگی، کم خوابی، بی‌خوابی و تپش غیرطبیعی قلب دارد.

 

 شربت سنبل‌الطیب تأثیری چشمگیر در درمان اختلالات کم توجهی و بیش فعالی کودکان و افزایش تمرکز آن‌ها دارد؛ شربت سنبل‌الطیب به علت داشتن والرین نقشی مؤثر در افزایش میزان اسید گاما آمینو بوتیریک در سیستم عصبی دارد بنابراین این شربت به تسکین سردرد‌های میگرنی و آرامش ذهن کمک شایانی می‌کند.

 

نکته مهم: توجه داشته باشید که اختلال توجه-بیش فعالی باید درمان شود، وگرنه در آینده برای فرد و اطرافیانش دردسر ساز خواهد شد. ولی در مواردی که والدین نگران درمانهای دارویی برای کودکشان هستند، یک جایگزین بسیار مناسب و بدون دارو استفاده از درمانهای نوروتراپی، از جمله نوروفیدبک، است.

 

برای دیدن نمونه درمان بیش فعالی کودکان با نوروفیدبک، توسط دکتر دهقانی، به این مقاله مراجعه کنید.

 

◀️ دکتر مهدی دهقانی متخصص بیماریهای مغز و اعصاب و ستون فقرات در کلینیک نوروتراپی بیمارستان پیامبران اقدام به تنظیم عملکرد مغز به کمک روشهای جدید نوروتراپی و بدون دارو می نمایند.

 

 

 


 
چنانچه تمایل دارید در مورد نوروفیدبک و سایر درمانهای غیردارویی اختلال توجه آگاهی پیدا کنید و یا  تمایل به انجام QEEG (نقشه برداری مغز) یا سایر اقدامات نوروتراپی دارید، می توانید با دپارتمان نوروتراپی پیامبران به شماره تلفن زیر تماس گرفته و از نحوه انجام و هزینه آن اطلاع پیدا نمایید.

تلفن دپارتمان نوروتراپی پیامبران:  02148994577

 
آدرس بیمارستان پیامبران: فلکه دوم صادقیه (آریاشهر)، خ آیت الله کاشانی، بلوار اباذر

 

 

 


نویسنده: دکتر مهدی دهقانی - متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات

 

 

* برای مشاهده  آدرس مطب دکتر دهقانی به قسمت تماس با ما بروید

 

* برای آشنایی با سوابق علمی دکتر دهقانی کلیک کنید

 

* برای اطلاع از راههای تماس با دکتر دهقانی کلیک کنید

 

 

ارسال نظر

mobasher : ریتالین
35 66
very nice
عهدیه علیزاده : ریتالین
44 63
مطالب عالی بود,شاید کمی نگرانی مرا کم کرد.
علیرضا مظاهری : ریتالین
26 11
سلام مفید و آموزنده بود دوره تولید تا انقضای قرص ریتالین معمولا چند مدت هست؟
محسن : تشکر
25 4
بسیار مقاله جالبی بود.خیلی متشکرم از انتشارش واقعا بدردم خورد.
امیر : ریتالین و هایپ
15 7
آقای دکتر خیلی مطالب جالبی رو قید کردید ممنون از بابت واقع گرایی و علم کافی در پایان یک پیشنهاد بهتر بود بجای استفاده از تدخین از واژه استنشاق یا اسنیف استفاده میکردید
بي نام : ريتالين
31 6
مقاله شما عالي و بسيار روان بود ، پسري دارم ٥ ساله كه بيش فعاله و دكتر براش ريتالين تجويز كرده ، با اينكه در اين زمينه مطالع زياد داشتم اما تا به حال متني به اين شيوايي و كاملي نخونده بودم ، ممنون از شما
سميه : ريتالين
10 5
بسيار عالى بود، از مطالبتون قوت قلب گرفتم، تشكر از زحمتتون
الف ب : عوارض بد و زشت برای افراد سالم
14 6
عالی بود سپاس گزارم.این اطلاعات و متنی که نوشتید سواد و شعور بالای شما رو در علم پزشکس ثابت کرد ممنون من خودم تاثیر عجیبی که ازین دارو گرفتم این بود که من رو گیج کرد و اشتهام رو زیاد کرد و منم مجبور بودم چون سالم بودم و شایدم کمی دوپامینم از سایر مردم در حد بالاتریه بیشتر و بیشتر مصرف کنم برای درس که مثلا در 3 روز مصرف همون قضیه تولرانس رو که گفتید از 10 میلیگرم رسیدم به 60 میلیگرم در روز.و حواسم کاملا نسبت به همه چیز پرت بود بخصوص در کارهایی با دقت بالا مثل رانندگی.منی که هرگز توی 15 سال رانندگی تصادف نکرده بودم درین مدت کوتاه چندبار داشتم تصادف مسکردم و الانم میخوام بذارم کنار واقعا واقعا خواهش میکنم ادمای سالم و کسی که مشکل نداره نخوره چون همش عوارض بد و زشت داره.ممنون
یه دوست : ریتالین
20 4
واقعا عالی بود من خودم ریتالین تحت نظر پزشک مصرف میکنم واقعا تک تک حرفاتون درست و بجا بود بهترین مقاله ای که در مورد ریتالین خوندم این بود
عصمت جدی : ریتالین
16 4
مطالب عالی و بسیار شفاف و نگرانی مرا خیلی کم کرد
علیرضا : کامل و دقیق
19 1
با سلام , ممنون از آقای دکتر ، واااقعا مطلب کاملی بود ، انصافا نمونه ش رو من ندیدم توی سرچ هایی که داشتم ، دمتون گرم
ناشناس : ریتالین
21 5
من برایه باره اول حدود 8سال پیش توسط یکی از برترین روانپزشکان ایران که نام نمیبرم (یکی از پروفسور های رده بالایه بیمارستان روزبه)با این دارو آشنا شدم -فقط برای عدم تمرکز- در حال حاظر روزی 15-20 عدد ریتالین اسنیف میکنم. 8بار ECT شدم وحس میکنم بدون ریتالین هیچ کدام از احساس های طبیعی انسان هارا ندارم فقط سکوت میکنم! مقصر اصلی خودم هستم ولی اگر خانوم دکتر مع... دست مرا در تشخیص مقدار مصرف روزانه باز نمیگزاشتند امروز حالم این نبود. این دارو خطر ناک است! همیشه نظر متفاوت داشتن برتری علمی نیست.
مدیریت : پاسخ
29 4
در مورد داروی حساسی نظیر ریتالین که همانند یک تیغ دو لبه کار می کند، باز گذاشتن دست بیمار در مورد میزان مصرف یکی از کارهای خطرناکی است که می تواند عوارض زیادی ایجاد نماید!
جمال سجادی : سوال
9 5
ممنون از توضیحتون . من ۳۰ سالمه و ۱۷ساله که نارکولوپسی دارم و الا ۱ ساله که مرتب دارم روزی (بین ۱ تا ۵ ) ریتالن (بستگی به فصول و درجه هوا و .... داره) مصرف میکنم . میتونم بگم که معتاد قهوه شدم یا شاید وابستگی خیلی شدیدی بهش دارم ولی سعی دارم میکنم که مصرف قهوه رو کاهش بدم . بعد از یه سال مصرف مداوم هفته قبل به خاطر یه موضوع سطحی چنان از کوره در رفتم که خودم شکه شدم (صدام‌ و دستام داشت میلرزید) چون من خیلی آدم خونسردی هستم و به خاطر هر چیزی و به آسونی عصبی نمیشم . (حس‌میکنم مثل یه انبار کاه شدم و تقریبا هر روز سر درد دارم در قسمت پیشانی و وقتی قرض زیاد میخورم ، سمت چپ مغزم به شدت به درد و لمس حساس میشه. آیا نیازه که مصرف رو قطع کنم یا جاییگزین ؟اگرم قهوه نخورم باید قرص بیشتری بخورم ، اگر قهوه بخورم تپش قلب میگیرم ، اگه نخورم و قرص بیشتری بخورم باز سر درد میگیرم. ممنون میشم از راهنماییتون )حتی میتونید به ایمیل منم پاسخ بدین .) متشکرم
معصومه : سوال در مورد پسر هفت ساله م
3 3
مطالب عالی بود. من یک پسر هفت ساله دارم. در میزان مصرف دارو سوال دارم.به اصرار مدیر مهد به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کردم و اوشون هم تشخیص نقص تمرکز و بی قراری دادند و ریتالین تجویز کردند. منتهی ما چند هفته بعد عازم سفر به خارج از کشور شدیم. اینجا دسترسی به دکتر انگلیسی زبان ندارم. من از روز اول با دوز پنج شروع کردم یکی صبح یکی عصر .الان همچنان بعد از چهار ماه همین دوز رو دارم ادامه میدم. آیا باید بیشتر کنم؟ چون اثر روزهای اول رو نمی بینم.با توجه به اینکه پسرم به علت جا به جایی مدرسه و زلزله های پی در پی دچار اضطراب شدید و ناخن جویدن شدید شده. توهم زلزله پیدا کرده. ممنون میشم منو راهنمایی کنید؟
مدیریت : پاسخ
2 3
البته بدون معاینه نمی توان جواب دقیق داد. ولی در کل هدف از ریتالین این است که تمرکز را به حدود افراد نرمال برساند. مصرف دوز بالا بعنوان دوپینگی برای درس خواندن و فشار بیش از حد آوردن به مغز، طبیعتا مغایر با کاربرد این داروست و مضر خواهد شد...
بیتا : تشکر
6 3
از اطلاعات جامع وکاملی که بیان کردید بینهایت ممنون بسیار مفید وکاربردی بود
عاطفه : سوال
3 4
سلام ممنون بابت اطلاعات ببخشید من دانشجو هستم و قبل دانشجوییم خیلی تمرکز خوبی داشتم ولی از اویل ترم پیش اصلا تمرکز و دقت نداشتم روی مباحثی ک میشد با این که خیلی سعی میکردم گوش بدم ولی تمرکز نداشتم رفتم پیش ی روانپزشک ک ریتالین تجویز کرد الان واقعا نمیدونم باز استفاده کنم از دارو یا نه ی جوری شده ک حتما باید قبل رفتن ب دانشگاه حتما استفاده کنم و فک میکنم ک ب نوعی وابسته شدم ب دارو ممنون میشم کمکم کنید
kiana : Tnx
3 2
khyli mamnun az etelaAtetun ❤️
N : سوال
3 0
سلام من نامزدم تو قسمت انبار یک کارخانه کار میکنه ک شیف کاری شب هم دارند و من ب تازگی متوجه شدم ک شرکت ب کارمندان شیفت شب خودش توصیه میکنه برای جلوگیری از خواب آلودگی ریتالین مصرف کنند و ب راحتی دراختیارشون میگذاره متاسفانه، آقای دکتر مگه فروش و مصرف آزاد این قرص غیرقانونی نیست ؟؟ پس چطور تهیه میکنند ؟؟ ممنوون از توضیحاتت کاملتون
مدیریت : پاسخ
9 2
مصرف قرص به این روش غیر قانونی و غیر علمی است و برای سلامت مصرف کننده خطر جدی دارد
زهرا : تشكر
17 1
با سلام من تا به الان خيلي مردد بودم كه ب پسرم ك متخصص تشخيص بيش فعالي داده ريتالين بدم يا نه ولي الان با خوندن مقاله بسيار جامع و كامل شما مصمم شدم كه حتماً به همون مقدار تجويز شده قرصو بدم و قطع نكنم خيلي خيلي دلگرمي دادين من هميشه برام سوال بود ك چگونه يه قرص ميتونه انقد تغيير رفتار ايجاد كنه الان كاملاً متوجه عملكرد اين قرص شدم خدا حفظتون كنه خيلي خيلي ممنون🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻
رضا : سلام
12 5
با سلام ممنون از بابت اطلاعات دقیق و علمیتون فقط یه سوال برام پیش اومده که قرصهای ایرانی و خارجی چقدر فرق میکنن با هم
آلما : شما بینظرید ...
11 2
با سلام خدمت فرشته هایی مثل شما که دل ما پدر مادرها رو آروم میکنید.چون خیلی خیلی سخته که عزیزهای دلمون بخوان قرص مصرف کنن .مقالتون عالی بور و خیلی آرومم کرد.حالا با خیال راحت به توصیه دکتر عمل میکنم.
مهناز : سلام
15 8
من 10 عدد از این قرص رو با روز 10 مصرف کردم تو مدت یک ماه.یعنی تقریبا روزی یک چهارم.برای یک امتحان سخت.که ای کاش استفاده نمی کردم.تو رو خدا تا جایی که نیاز نیست استفاده نکنید.من دکتر نیستم ولی روح و روان سالمی داشتم که عملا این تجربه تلخ رو دارم که با اطمینان میگم این دارو با هر دوزی مزخرفه .دوز استفاده من یک چهارم ده بود روزی .بیچارم کرد.پژوهشگرم نیستم فقط کسی هستم که تجربه ش کردم.ودیگه تحت هیچ شرایطی سمتش نمیرم.در پناه خدا......
ن. ن : بسیار عالی و پرمحتوا
22 2
سلام. بهترین و جامع تریم مقاله ای بود که در مورد این دارو مطالعه کردم. سپاسگزارم من ۲۶ ساله هستم و با تجویز روانپزشک به تازگی ریتالین مصرف میکنم. روزی ۲۰ میلی گرم. خیلی بهتر شدم اما یکم نگرانم که مبادا با قطع دارویی وضعیتم از قبل بدتر بشه و مجبور به استفاده ی مداوم بشم. و حتی با خوندن قسمت سو مصرف این مقاله استرس اعتیاد به این دارو رو پیدا کردم. از طرفی حتی با ۲۰ میلی گرم در روز هم مثل یک انسان معمولی تمرکز ندارم. واقعا نمیدونم باید چکار کنم. راهنمایی بفرمایید ممنون میشم.
عنوان نظر :
نام شما :
ایمیل :
9 / 10
از 9 کاربر

اینستاگرام سایت

اینستاگرام سایت

@ClinicBrain