شکل ستون فقرات【انسان سالم】شبیه چیست؟
ستون فقرات از ۳۳ استخوان متصل به هم و روی هم قرارگرفته تشکیل شده است. ستون فقرات اصلی‌ترین جز بدن انسان محسوب میشود که موجب محافظت از نخا و همینطور در حرکاتی مانند خم شدن،چرخیدن،استادن به انسان کمک میکند.از اجزای شکیل دهنده ی ستون فقرات ،عضلات و استخوان‌های قوی، تاندون ها و رباط‌های و عصب‌های هستند حساس هستندکه به سالم ماندن ستون فقرات کمک می‌کنند. و هر گونه اسیب دیدگی ویا شکستگی در این ساختار باعث ایجاد درد خواهد شد.
همانطور که مشاهده می شود انحنای ستون فقرات انحنایی شبیه s را تشکیل داده است که سه قسمت انحنای گردن،انحنای سینه و انحنای کمر(لومبار) هستند.منحنی شکل بودن ستون فقرات باعث ایجاد تعادل و امکان حرکت ستون فقرات در جهات مختلف را تأمین میکند. عضلات اطراف ستون فقرات موجب محکم نگهداشتن استخوان های ستون فقرات در کنار هم شده هست.عضلات شکم و کمر، موجب محکم شدن استخوان های طراف آن میشود در هنگام نشستن، ایستادن، راه رفتن و دراز کشیدن باید وضعیت بدنی مناسب خود را حفظ کنید تا در هنگام حرکت کردن و انجام فعالیت‌های دیگر حداقل فشار به ستون فقرات وارد شود.
عضلات:
اکستنسورها و فلکسورها از دو گروه عضلات ستون فقرات هستند.نقش عضلات اکستنسور مارا در در بلند کردن اجسام و ایستان یاری میکند.وهمینطور کمر را به ستون فقرات متصل میکند. نقش عضلات فلکسور که شامل عضلات شکم هم می‌شوند ما در خم شدن کمک کرده و در کنترل قوس و بلند کردن اجسام و پایین کمر کمک می‌کنند.
مهره:
اجزای تشکیل دهنده ی مهره ها بدن (بنفش)، قوس مهره (سبز) و فرایندهایی برای پیوستگی عضلانی (قهوه‌ای) می باشد.که تهدد 33 مهره در یکدیگر قفل شده اند.
مهره ها بر اساس مکان های قرار گرفته شده دسته بندی می شوند: گردنی، صدری، کمری، خاجی و دنبالچه. مهره ها در هر ناحیه ی خاص خود ویژگی منحصر به فرد خود را دارد.
ستون فقرات گردنی:
وظیفه ی اصلی ستون فقرات گردنی حافظ بار سر (حدود 4.5 کیلوگرم) است. مهرهای گردنی 7 تعداد هستندو از شماره C1 تا C7 شماره‌گذاری می شوند. دو مهره گردن به طور خاص به جمجمه متصل است و این موجب میشود گردن بیشتر دامنه حرکتی را داشته باشد. اولین مهره گردنی (C1) حلقه‌ای شکل است که به طور مستقیم به جمجمه متصل شده است. این مفصل امکان حرکت بالا پاین کردن را می‌دهد. دومین مهره (C2) یک برآمدگی به نام اودونتوئید دارد که داخل مهره اطلس قرار میگیرد. این مفصل به بالا بردن سر ینی حرکت (نه) کمک میکند.
استخوان ساکروم یا خاجی:
استخوان خاجی 5 مهره دارد و تمامی آن ها به هم جوش خورده اند.عملکرد اصلی استخوان ساکروم یا استخوان خاجی، ستون فقرات را به استخوان لگن متصل میکند. . این استخوان‌ها همراه با استخوان‌های ایلیاک یک حلقه به نام کمربند لگنی تشکیل می‌دهند.
ستون فقرات صدری:
وظیفه ی اصلی ستون فقرات صدری محافظت از قفسه ی سینه ریه ها و قلب است .دامنه ی حرکتی ستون فقرات محدود می باشد. 12عدد مهره ی صدری وجود دارد که از T1 تا T2 شماره گذاری می شود.
ستون فقرات کمری:
ستون فقرات کمری 5 مهره دارد که از L1 تا L5 نام گذاری می شود.ستون فقرات کمری وظیفه ی تحمل کرد وزن بردن را برعهده دارد
ناحیه دنباچه:
ناحیه دنباچه از چهار استخوان بهم جوش خورده تشکیل شده و وظیفه ی اصلی ناحیه دنباچه عضلات کف لگن و رباط ها را به هم متصل میکند.
رباط ها:
وظیفه ی رباط ها کنار هم نگه داشتن مهره ه ها و ستون فقرات را تثبیت کرده و از دیسک‌ها نیز محافظت می‌کنند.ستون فقرات سه رباط اصلی دارد که عبارتنداز :رباط زرد، رباط طولی قدامی و رباط طولی خلفی.در جلو و در پشت مهره دو رباط یا لیگامان محکم به شکل نوار قرار گرفته اند که به آنها رباط طولی جلویی و رباط طولی خلفی میگویند.
دیسک بین مهره ای:
دیسک‌ها از مرکزی ژله‌ای شکل به نام نوکلئوس تشکیل شده اند.یک دیسک بین مهره ای همانند بالشت بین دو مهره همانند یک صحفه قرار میگیرد وفشار های وارد شده بر ستون فقرات را جذب میکند. دیسک یک حلقه خارجی فیبروزی شکل به نام آنالوس(آنولوس) دارد که استخوان‌های مهره را در برابر مقاومت نوکلئوس ژله‌ای به سمت یکدیگر می‌کشد.داخل دیسک یک ماده ای ژله ای ماننده قرار دارد که به آن نوکلئوس گفته می شود.دیسک‌ها رفته رفته با افزایش سن توانایی خود در جذب مایعات را از دست داده و خشک و مسطح می‌شوند و به همین دلیل در سنین بالا موجب کوتاه شدن قد می شود.
نخاع:
نخاع قسمتی از دستگاه عصبی است و به شکل استوانه ای است. درون مجرای آن مهره ها به وجود آمده است.طول و نخاع به اندازه ی 45 سانتی مترو و ضخامت آن به اندازه ی یک سانتی متر می باشد.نخاع از ناحیه ی گردنی( cervical enlargement) شروع شده وتا ناحه ی کمری (lumbar enlargement) ادامه می یابد.و بدن از طریق نخاع اجازه حرکت کردن پیدا میکند و وظیفه ی انتقال اطلاعات به قسمت‌های مختلف بدن است . انتقال طلاعاتی از قبیل :اطلاعات حرکتی و اطلاعات حسی ، همچنین به عنوان مرکز هماهنگ کننده ی رفلکس های معین عمل می کند.
عصب‌های نخاعی بخش‌های خاصی را تحریک کرده و یک الگوی خط‌دار در بدن به نام درماتوم شکل می‌دهند. 31 جفت عصبی نخایی وجود دارد که هریک از دو ریشه ی جلویی و عقبی درست شده اند.در انتهای خارجی هریک از ریشه های عقبی ٬ یک برجستگی به نام گانگلیون ریشه ی پشتی (dorsal root ganglion) وجود دارد .از 31 جفت عصب نخایی 8 جفت در گردن،12 جفت درناحیه ی سینه،5 جفت آن در ناحیه ی کمر،5 جفت در ناحیه ی خارجی و یک جفت عصب کوکیسال در ناحیه دنبالچه ای نخا قرار دارد. عصب‌های نخاعی مانند خطوط تلفن عمل کرده و پیام‌ها را بین نخاع و بدن انتقال داده و حس‌ها و حرکات را کنترل می‌کنند.پزشکان از الگو دراماتوم برای تشخیص محل مشکلات نخاعی بر اساس ناحیه دردناک یا قسمت‌هایی که دچار ضعف عضلات شده‌اند استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، درد پا (سیاتیک) معمولاً به دلیل بروز مشکل در عصب‌های L1 تا S3 است.
بیشتر بخوانید: