مقدمه
بیماری ام اس که کوتاه شده مالتیپل اسکلروزیس است، این روزها مورد جستجو و تحقیق کاربران فضای مجازی قرار گرفته است. بیماری مرموز و ترسناکی که ذهن و فکر بسیاری از افراد را به خود در گیر کرده است. سطح اطلاعات شما در این زمینه چقدر است؟ آیا این بیماری به مرگ ختم می شود، دلیل بروز بیماری MS چیست، تشخیص این بیماری به چه نحوی است و پزشکان چه درمان هایی برای این بیماری در نظر گرفته اند؟ آیا می توان برای MS راهکارهایی ارائه داد که منجر به پیشگیری از این بیماری شود؟ پاسخ این سوالات را در ادامه بررسی کرده و به آن پاسخ مناسب می دهیم.
بررسی علت به وجود آمدن ام اس
ام اس یک بیماری عصبی است که می تواند مغز و نخاع را مورد حمله قرار داده و باعث فلج این اندام ها شود. در این بیماری، غلاف میلین و بافت های عصبی مورد تهاجم سیستم ایمنی بدن قرار می گیرند. این حمله باعث می شود تا ارتباط مغز با دیگر بخش های بدن دچار اختلال شود. تخریب موقت یا دائمی به سلسله اعصاب بدن، از نتایج این بیماری می باشد. متاسفانه، محدوده ایجاد اختلالات بیماری MS وسیع گزارش شده است. این بیماری با نشانه هایی چون خستگی، تاری دید، اختلال در تحرک و ضعف و کم حالی همراه است. البته همانطور که گفته شد، دامنه این علائم بسته به تظاهرات آن در مغز و سیستم عصبی متغیر و متفاوت می باشد.
ژنتیک، اقلیم تولد و زندگی، اضطراب یا خستگی های مفرط، مواجه فرد با برخی میکروب ها در زمان کودکی از جمله دلایلی است که برای بروز این بیماری عنوان کرده اند. افزایش سطح ویتامین دی خون، ترک سیگار و مواد دخانی، عدم مصرف غذاهای شور، اصلاح سبک زندگی، نداشتن اضطراب، تحرک و ورزش از جمله راهکارهایی است که برای پیشگیری از این بیماری مطرح می شود.
بیماری ام اس چگونه تشخیص داده می شود؟
بیماری ام اس را میتوان از روی برخی نشانهها مانند تاری دید و نداشتن تعادل در هنگام راه رفتن تشخیص داد. سرگیجه، ضعیف شدن عضلات بدن، خواب رفتگی عضلات و گزگز مداوم بدن می توانند از دیگر نشانه های این بیماری مربوط به مغز و اعصاب باشند. افرادی که از MS رنج می برند، از خارش، ضعف قوای جنسی، اختلال در عملکرد گوارش، مثانه، از دست رفتن حافظه و بروز افسردگی نیز شکایت می کنند. مشاهده هر یک از این علائم به صورت مداوم و مدت حداقل بیست و چهار ساعت در فرد، می تواند نگران کننده باشد. توصیه می شود در چنین شرایطی بیمار به متخصص نورولوژی یا مغز و اعصاب مراجعه نماید. تشخیص این بیماری نیازمند ارائه آزمایش های گوناگون است. ناگفته نماند، تشخیص قطعی این بیماری نیاز به بررسی های بیشتری داشته و تشخیص آن زمان بر می باشد. اعتماد به پزشک و پیگیری مستمر، فرد را به یک نتیجه قطعی می رساند.
تشخیص بیماری ام اس نیازمند ارائه آزمایش های گوناگون است
درمان ام اس
درمان بیماری ام اس به لطف پیشرفت های علم داروسازی بسیار امیدوار کننده است. در کنار داروهای تزریقی می توان از داروهای خوراکی استفاده کرد. اصلاح سبک زندگی نیز در بهبود و درمان بسیار موثر می باشد. بهتر است فرد در محیطی به دور از تنش های عصبی و استرس قرار بگیرد. برای بهبود و رسیدن به نتایج بهتر، خوب است، میزان گرما و رطوبت اتاق بیمار در حد متعادلی باشد چرا که این بیماران به گرما و میزان رطوبت، حساسیت بیشتری دارند. پیشنهاد می شود برای راحتی بیمار، از سیستم سرمایشی و تهویه هوای مطبوع مناسب کمک گرفته شود. نوع تغذیه می تواند بر پروسه درمان تاثیرگذار باشد. کمک گرفتن از یک فیزیوتراپیست حرفه ای نیز برای درمان MS بسیار مهم است.
با انجام حرکات کششی و قدرتی می توان از اسپاسم های عضلانی دردناک کم کرد. داروهایی مانند باکلوفن، متوکاربامول و تیزانیدین در معالجه سفتی و گرفتگی عضلات بسیار تجویز می شود. ریتالین(متیل فنیدات)، آمانتادین و مودافینیل هم در کم کردن اثرات خستگی که به ام اس مرتبط است نیز تاثیرگذار است. برخی داروها نیز می توانند نقش مهارکننده های باز جذب سروتونین را ایفا کنند. برای بهبود سرعت حرکت بیمار در هنگام راه رفتن می توان فامپریدین (دالفیرا) را تجویز کرد. البته این دارو برای بیمارانی که دارای سابقه بیماری تشنج یا امراض کلیوی هستند، پیشنهاد نمی شود.
فاکتورهای مهم در بروز بیماری ام اس
سطوح مختلف بیماری MS
بیماری ام اس باعث عدم فرمان پذیری اندام ها از مغز می شود. اگر اقدامات درمانی MS به موقع انجام نشود، می تواند یک بیماری کشنده و خطرناک باشد. البته بسیاری از این بیماران، در صورت درمان، زندگی طولانی مدت و حتی عادی دارند. این بیماران را می توان در چهار سطح، مورد مطالعه قرار داد:
- RR : به شکل مرحله های پیشرفت کننده و عود کننده خود را نشان می دهد
- PP: از ابتدا، دارای نشانه های پیشرونده بوده اما مرحله بهبودی در آن مشاهده نمی شود
- SP: در این نوع، ابتدا به شکل پیشرونده و عود کننده بوده ولی پس از مدتی بیماری رو به وخامت می گذارد و پیشرفت می کند.
- RP : در این نوع بیماری، علائم بهبود داشته ولی در ادامه ممکن است دوباره سیر پیشروندگی خود را از سر بگیرد.
بیماری MS در مردان و زنان
بیماری ام اس در زنان بیشتر از مردان است و سن بروز آن بین بیست و پنج تا چهل سال می باشد. حتی مطالعات نشان داده است، سن بروز این بیماری در خانم ها پنج سال زودتر از آقایان اتفاق می افتد، اما در مردها میزان شدت آن بیشتر است. از همین رو، تشخیص زودهنگام و درمان به موقع از پیشرفت این بیماری جلوگیری می کند. خوب است بدانید، یکی از دلایلی که باعث می شود تا زنان بیشتر با این بیماری رویارویی داشته باشند، هورمون های زنانه آن ها است. نکته دیگری که خوب است در این جا به آن بپردازیم، وضعیت بارداری بر روی این بیماری است. خانم های باردار در زمان بارداری علائم و نشانه های کمتری را مشاهده خواهند کرد اما بعد از زایمان ممکن است نشانه های MS بیشتر شود. از همین رو، حضور در جلسات درمانی، برای بیماران باردار توصیه و باعث مدیریت و کنترل بیماری در زمان بعد از حاملگی می شود.
در این بیماری، غلاف میلین و بافت های عصبی مورد تهاجم سیستم ایمنی بدن قرار می گیرند
بررسی ویتامین دی در بروز بیماری ام اس
بیماری ام اس در افرادی که دورتر از خط استوا هستند، بیشتر است. این بدین معنی است که ویتامین دی می تواند خطرات بروز این بیماری را به عقب براند. ورزش نیز چنین تاثیری دارد. از همین رو، اگر می خواهید دچار این بیماری و بسیاری از بیماری های دیگر نشوید، در فضای باز ورزش کنید. مصرف ویتامین دی نیز در کاهش علائم این بیماری بسیار موثر است.