درباره علایم و انواع بیماریهای اضطرابی در مقاله ی دیگری بصورت مفصل بحث شده است و در این مقاله میخواهم درباره درمان اختلالات اضطرابی صحبت کنم. هدف اصلی درمان کمک به کاهش علائم است تا اضطراب تاثیر نامطلوبی بر زندگی روزانه شما نداشته باشد. این درمانها به دو گروه اصلی تقسیم میشوند: درمانهای غیر دارویی و درمانهای دارویی.
♦ الف) درمان های غیر دارویی
1. درک صحیح بیماری:
فهمیدن علت علائم و صحبت کردن درباره مشکلات خود با یک دوست، عضو خانواده یا افراد متخصص می تواند کمک موثری به شما بکند. علی الخصوص برخی از افراد نگران علائم فیزیکی اضطراب هستند، مثلا نگران میشوند که نکند تپش قلب به علت یک بیماری جسمی باشد. این موضوع می تواند اضطراب را بدتر بکند. هرچند فهمیدن این که شما اختلال اضطرابی دارید آنرا درمان نمی کند ولی اغلب برایتان مفید است.
2. مشاوره:
می تواند به افراد در شرایط خاص کمک کند. مثلا اگر مبتلا به اختلال اضطرابی منتشر باشید مشاوره با تمرکز بر مهارت های حل مسئله می تواند برایتان کمک کننده باشد.
3. دوره های مدیریت اضطراب:
این دوره ها می تواند شامل این موارد باشد: یادگیری نحوه کسب آرامش، روشهای ریلکسیشن، مهارت های حل مسئله، راهبردهای انطباق با مشکلات و حمایتهای گروهی.
4. درمان رفتاری و شناختی:
این درمان ها می توانند برای اختلالات اضطرابی شدید به کار روند:
- درمان شناختی مبتنی بر این ایده است که روش های خاصی از تفکر می تواند منجر به اختلالات روانی خاص مانند اضطراب و افسردگی بشود.
- درمان رفتاری به دنبال تغییر رفتارهایی است که مضر هستند و یا برای فرد فایده ای ندارند.
♦ ب) درمانهای دارویی
1. داروهای ضدافسردگی:
این داروها معمولا برای درمان افسردگی استفاده می شوند، اما می توانند به کاهش علائم اضطراب نیز کمک بکنند حتی اگر دچار افسردگی نباشید. عملکرد این داروها با تداخل در بعضی مواد شیمیایی مغز مثل سروتونین است که در ایجاد علائم اضطرابی نقش دارند.
- داروهای ضدافسردگی بسرعت اثر نمی کنند. اثرگذاری و کاهش علائم اضطراب معمولا حدود 4-2 هفته طول می کشد. یک مشکل شایع این است که افراد بعد از یک هفته درمان را رها می کنند چون احساس می کنند اثری نداشته است. در صورتیکه برای مشخص شدن اثر بخشی درمان این زمان بسیار کم است.
- درمان های ضدافسردگی آرام بخش و اعتیادآور نیستند.
- انواع زیادی از داروهای ضدافسردگی وجود دارد اما SSRI ها شایع ترین داروها برای درمان اختلالات اضطرابی هستند. دو نمونه از SSRI ها قرص های سیتالوپرام و سرترالین هستند.
- نکته مهم: بعد از شروع داروی ضدافسردگی، در برخی افراد علائم اضطراب، قبل از بهبود، به مدت چند روز ممکن است بدتر شود! پزشک شما به همین منظور احتمال دارد که بخواهد شما را در هفته های اول شروع درمان مجددا ویزیت کند.
2. بنزودیازپین ها:
بنزودیازپین ها مانند دیازپام، در گذشته رایجترین داروها برای درمان اضطراب بودند. این داروها معمولا اثر خوبی در کاهش علائم دارند. ولی مشکل آنها این است که اعتیادآور هستند و اگر آنها را بیش از چند هفته به کار ببرید تاثیر خود را از دست می دهند. دوره ای کوتاه از آنها، مثلا تا دو هفته، می تواند گزینه ای مناسب برای اضطرابهای شدید و کوتاه مدت باشد و یا در مواردی که علایم دراز مدت دارید به شما کمک می کند که حمله ای شدید را کنترل نمایید.
3. بوسپیرون:
بوسپیرون گاهی برای درمان اختلال اضطرابی منتشر به کار می رود. دارویی ضداضطراب است، اما با بنزودیاپازین ها تفاوت دارد و اعتیادآور نیست.
4. داروهای بتا بلاکر:
یک بتابلاکر، مثلا پروپرانول، می تواند برخی علائم جسمی مانند لرزش و تپش قلب را کاهش بدهد. این داروها در اضطراب کوتاه مدت (حاد) بهترین عملکرد را دارند. مثلا، اگر قبل از اجرای یک سخنرانی اضطراب زیادی دارید، بتابلاکر می تواند به کاهش علایم اضطرابی شما کمک بکند.
نویسنده: دکتر مهدی دهقانی - متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات
آدرس مطب: تهران، بالاتر از میدان ونک، خیابان نگار, ساختمان پزشکان نگار، طبقه همکف
تلفن: 88884489
ساعت کاری:
شنبه: 10:30-14 * برای آشنایی با سوابق علمی دکتر دهقانی کلیک کنید
دوشنبه: 14-17 * برای اطلاع از راههای تماس با دکتر دهقانی کلیک کنید
چهارشنبه: 10:30-16 * برای عضویت در سامانه پیامکی کلیک کنید