اختلال اضطراب پس از سانحه همانطور که از اسمش مشخص است زمانی رخ می دهد که شخص تجربه یک حادثه وحشتناک را دارد. در واقع او مدام درگیر افکار ناخواسته از حادثه مورد نظر یا مشابه می شود. این اختلال یک سری علائم دارد.
علائم اختلال اضطراب پس از سانحه
در ابتدا نیاز است که نشانه های اختلال اضطراب پس از حادثه را بشناسیم. این اختلال گاه یک ماه پس از رویداد آغاز می شود. به طور کلی بروز اختلال اضطراب پس از سانحه سبب می شود که در شخص یک سری مشکلات جدی رخ دهد. مثلاً او دیگر نمی تواند به طور معمول به کار خود ادامه دهد. همینطور توانایی لازم برای انجام وظایف روزمره خود را ندارد. به طور کلی اختلال اضطراب پس از سانحه به 4 دسته تقسیم می شود:
دسته اول شامل یک سری خاطرات آزاردهنده است که معمولاً شب ها به سراغ شخص می آید. دسته دوم اجتناب است. یعنی شخص از محیط مشابه به سانحه دوری می کند. دسته سوم تغییرات منفی در تفکر و روحیه است. در نهایت نیز یک سری تغییرات در واکنش های فیزیکی و عاطفی رخ می دهد. این علائم به مرور زمان تغییر می کند و یا علائم آن در افراد با هم فرق دارد.
علت اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD)
در صورتی که شخص سانحه ای مرگبار یا تهدیدآمیز را تجربه کرده باشد و یا برای وی تجاوز جنسی رخ داده و آن را مشاهده کرده باشد، دچار این نوع اختلال اضطراب می شود. حتی گاه با شنیدن این موارد نیز این اختلال برای او در نظر گرفته می شود. دلایل مختلفی برای بروز اختلال اضطراب پس از سانحه وجود دارد. مثلاً بعضی اشخاص به صورت ژنتیکی و ارثی مستعد ابتلا به این نوع مشکلات هستند. یعنی سابقه اضطراب و افسردگی در شخص وجود دارد. مورد بعدی تجربه اضطراب آور است یعنی میزان و شدت سوانح در زندگی شخص زیاد است و تجربه آن برای او دردآور است. در نهایت نیز خصوصیات شخص منجر به این موضوع می شود.
عوامل پر خطر را بشناسیم!
به هر حال اختلال اضطراب موضوع ساده ای نیست و باید بدانیم که چه مواقعی این مشکل می تواند بسیار گسترده تر باشد و مسائل بیشتری ایجاد کند. گاه اختلال اضطراب به قدری پر خطر است که شخص تصمیم به خودکشی می گیرد.
در صورتی که شخص تجربه آسیب روحی بلند مدت و یا شدید را داشته باشد، احتمال اینکه به PTSD مبتلا شود بسیار زیاد است. اگر او در دوران کودکی خشونت یا تجاوز را تجربه کرده باشد قطعاً با آسیب روحی همراه می شود. اشتغال به کاری که خطر قرار گرفتن در معرض سانحه را بیشتر می کند نیز بخشی از عوامل پر خطر محسوب می شود. مثلاً کسانی که در آتش نشانی کار می کنند و یا در گروه امداد هستند.
ابتلا به سایر اختلالات روانی مثل اضطراب و افسردگی نیز بخش مهمی از عوامل پر خطر محسوب می شود. مثلاً شخص به دلایل مختلف درگیر افسردگی است. استفاده بیش از حد الکل و یا مواد مخدر سبب می شود که شخص درگیر این اختلال شود. کسانی که از حمایت خانواده و دوستان خود برخوردار نیستند هم تا حد زیادی وارد این برهه می شوند. سابقه اختلال روانی در بستگان نزدیک نیز منجر به این مشکل می شود.
رویدادهای آسیب زا
گاه یک سری حوادث رخ می دهد که در نهایت منجر به اختلال اضطراب پس از سانحه می شود. مثلاً قرار گرفتن در معرض جنگ یکی از مواردی است که باید بررسی شود. خشونت فیزیکی در کودکی، خشونت جنسی، اهانت فیزیکی و تهدید شدن با اسلحه و تصادف نیز در این راستا قرار گرفته است. بلایای طبیعی، سرقت و شکنجه نیز بخشی از رویدادهای آسیب زا هستند.
عوارض اختلال اضطراب پس از سانحه
اختلال PTSD سبب میشود تا شخص نتواند جنبه های زندگی را به درستی طی کند. مثلاً در شغل خود دچار مشکل می شود. سلامتی وی به خطر می افتد. شخص از فعالیت های روزمره جا می ماند. اما به طور کلی افسردگی، سوء مصرف مواد و الکل و اختلال خوردن افراطی و همینطور افکار خودکشی از مهمترین عوارض محسوب می شود.
درمان اختلال اضطراب پس از سانحه
برای درمان اختلال اضطراب پس از سانحه نیاز است که زندگی خود را کنترل کنید. مثلاً دارو درمانی از روش هایی است که کمک می کند تا این اضطراب کاهش یابد. از سوی دیگر یاد دادن مهارت های رفع علائم نیز بخش مهمی است که باید سنجیده شود. از سوی دیگر مشاوره و متخصص به شما کمک می کند تا بتوانید علت این علایم را پیدا کنید. روان درمانی می بایست به صورت مرحله ای صورت بگیرد. در ابتدا با شخص صحبت می شود. پس از ان یک سری پرسشنامه ها و ارزیابی ها انجام می شود تا مشخص شود که شدت بیماری شخص چقدر است.
درمان شناختی به شما کمک می کند تا متوجه تفکر و الگوی شناختی شوید. در واقع این موضوع سبب می شود باورهای منفی از بین بروند. در هر صورت درمان اضطراب باید گام به گام صورت بگیرد.