تشنج چیست؟
تشنج دوره کوتاهی از علائم ناشی از انفجار فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز است. به طور معمول، تشنج از چند ثانیه تا چند دقیقه به طول می انجامد.
مغز شامل میلیونها سلول عصبی (نورون) است. بخش های مختلف مغز، بخشهای گوناگون بدن و عملکرد انها را کنترل میکند. بنابراین، علائمی که در طول تشنج رخ می دهند به جایی از مغز که در آن فعالیت الکتریکی پشت سر هم و غیر طبیعی رخ می دهد، بستگی دارند. علائمی که ممکن است به هنگام تشنج رخ دهند بر عضلات، حس بدن، رفتار، هیجانات، هوشیاری و یا ترکیبی از انها تاثیر می گذارند.
صرع چیست؟
بیماری صرع به معنی بروز تشنج های مکرر در یک فرد است. پس اگر شما فقط یک بار دچار حمله تشنج شده باشید، لزوما به این معنی نیست که مبتلا به صرع هستید. از هر 20 نفر یک نفر در طول زندگی خود دچار تشنج می شود. ممکن است این حمله تنها یک بار رخ دهد و دیگر تکرار نشود. تعریف صرع، داشتن بیش از یک حمله تشنج است. فراوانی روی دادن تشنج در افراد مبتلا به صرع متفاوت است. در برخی افراد ممکن است یک سال بین دو حمله تشنج فاصله وجود داشته باشد. در فرد دیگر، ممکن است تشنج هر روز چند بار رخ دهد. صرع می تواند در هر کسی و در هر سنی اتفاق بیفتد.
انواع مختلف صرع و تشنج
تشنج به دو نوع اصلی جنرال (کلی) و فوکال (جزئی) تقسیم میشود.
تشنج جنرال (کلی):
وقتی اتفاق می افتد که فعالیت الکتریکی غیرطبیعی بر همه و یا بیشتر مغز تاثیر می گذارد. علائم آن بسیاری از بخشهای بدن را درگیر می کند.
انواع مختلف تشنج جنرال وجود دارد:
♦ تشنج تونیک-کلونیک: شایعترین نوع تشنج جنرال است. در این نوع تشنج تمام بدن ابتدا سفت خواهد شد، هوشیاری از دست خواهد رفت، و سپس لرزش بدن به دلیل انقباضات عضلانی غیرقابل کنترل اتفاق خواهد افتاد.
♦ تشنج ابسانس (کوچک): با این نوع تشنج شما برای مدت کوتاهی هوشیاری یا آگاهی خود را از دست خواهید داد. هیچ لرزشی وجود ندارد، زمین نمی افتید و معمولا فقط چند ثانیه طول می کشد. تشنج ابسانس عمدتا در کودکان رخ می دهد.
♦ تشنج میوکلونیک: که با انقباض ناگهانی عضلات شروع می شود که خود باعث حرکتی پرشی می شود. این نوع می تواند تمام بدن را تحت تاثیر قراردهد، اما اغلب فقط در یک یا هر دو بازو رخ می دهد و فرد از پرش دستانش شکایت دارد.
♦ تشنج تونیک: باعث از دست دادن کوتاه هوشیاری می شود و شما ممکن است خشکتان بزند و به زمین بیفتید.
♦ تشنج آتونیک: باعث می شود که شخص ناگهانی سقوط کند که اغلب با از دست دادن کوتاه هوشیاری نیز همراه است.
تشنج فوکال (جزئی):
در این نوع تشنج، فعالیت الکتریکی ناگهانی در بخشی از مغز آغاز می شود و همانجا می ماند. بنابراین، احتمالا شما علائم موضعی(کانونی) خواهید داشت. عملکردهای مختلف مغز تحت کنترل بخشهای مختلف هستند، بنابراین علائم وابسته به این است که کدام بخش از مغز تحت تاثیر قرار گرفته است. گاهی اوقات تشنج فوکال به یک تشنج جنرال گسترش می یابد. این تشنج جنرال ثانویه نامیده می شود.
نویسنده: دکتر مهدی دهقانی - متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات
آدرس مطب: تهران، بالاتر از میدان ونک، خیابان نگار, ساختمان پزشکان نگار، طبقه همکف
تلفن: 88884489
ساعت کاری:
شنبه: 10:30-14 * برای آشنایی با سوابق علمی دکتر دهقانی کلیک کنید
دوشنبه: 14-17 * برای اطلاع از راههای تماس با دکتر دهقانی کلیک کنید
چهارشنبه: 10:30-16 * برای عضویت در سامانه پیامکی کلیک کنید