در دومین مقاله از سری مقالات خرافات و واقعیت ها  می خواهیم در مورد خرافات و تصورات ناصحیحی که در مورد بیماری افسردگی در جامعه رایج است صحبت کنیم.

خرافه: افسردگی یک بیماری واقعی نیست.

افسردگی یک وضعیت پزشکی جدی بوده و عامل اصلی ناتوانی در افراد بزرگسال در دنیا است. اما هنوز این بیماری، با غم و اندوه معمولی اشتباه گرفته می­شود. شواهد بیولوژیکی این بیماری را می­توان در اسکن­های مغزی مشاهده کرد، جایی که این اسکن­ها، سطوح فعالیت غیر طبیعی را نشان می­دهند. مواد شیمیایی که پیامها را در مغز بین سلولها منتقل می کند، در افراد افسرده از تعادل خارج می گردد.

واقعیت : هر فردی می­تواند دچار افسردگی شود.

شاعر یا ورزشکار، درونگرا یا برون گرا، هر فرد با هر پس زمینه­ی قومی  و نژادی می­تواند دچار افسردگی شود. این بیماری در زنان دو برابر مردان دیده می شود. شاید علتش این باشد که زنان بیشتر در جستجوی کمک و یاری گرفتن از دیگران هستند و زودتر به پزشک مراجعه می کنند. این بیماری معمولا اولین بار در اواخر نوجوانی و یا سنین نزدیک به 20 سالگی مشخص می­شود اما شروع آن در هر سنی ممکن است. تجارب شخصی ناگوار می تواند موجب بروز افسردگی شود ولی شروع آن حتی در شرایط ایده آل هم امکانپذیر است.

واقعیت : سابقه ی خانوادگی تعیین کننده سرنوشت نیست.

اگر افسردگی در شجره خانوادگی شما دیده می­شود، شانس ابتلای شما بیشتر می گردد. اما این حالت به معنای این نیست که شما هم حتما به آن مبتلا خواهید شد.  افرادی که سابقه­ی خانوادگی دارند می­توانند به محض مشاهده علایم اولیه­ی افسردگی در خود،  به سرعت اقدام مثبتی را در جهت رفع آن انجام دهند – این اقدامات شامل کاهش استرس، ورزش بیشتر، مشاوره گرفتن و استفاده از سایر درمانها است.

خرافه: افراد افسرده زیاد گریه می­کنند.

نه همیشه. برخی از افراد افسرده نه تنها گریه نمی­کنند بلکه حتی غمگینی چندانی را نیز در رفتارشان نشان نمی­دهند! در عوض، آن­ها گویی از تهی از احساسات و عواطف هستند و ممکن است در خود احساس پوچی و یا بیهودگی داشته باشند. افسردگی درمان نشده، حتی اگر بدون علائم احساسی بارز باشد، باعث می­شود تا مردم نتوانند به زندگی آرمانی خود بپردازند و این وضعیت باعث بروز مشکلاتی در خانواده­ می­گردد.

واقعیت : این بیماری می­تواند به صورت مخفیانه و با سرعت آرام توسعه یابد.

افسردگی می­تواند به صورت تدریجی بوجود آید و این حالت باعث می­شود تا تشخیص آن سخت تر از مواقعی شود که بیماری ناگهان بروز می کند. یک روز بد را تجربه می کنید و بدنبال آن شروع به طفره رفتن از کار، نرفتن به مدرسه و یا پرهیز از شرکت در فعالیت های اجتماعی می­کنید. یک نوع افسردگی که دیس تایمی نامیده می­شود، می­تواند برای سال­های متمادی به صورت افسردگی خفیف و مزمن خود را نشان دهد – نوعی کج خلقی که به آرامی بر کار و روابط شما تاثیر نامطلوب می گذارد. بعضا افسردگی می­تواند بقدری شدید شود که فرد را کاملا ناتوان نماید. با شروع درمان، بسیاری از بیماران پس از 4 تا 6 هفته احساس بهبود قابل توجهی می­کنند.

واقعیت : مردان افسرده به صورت رادار گریز عمل می­کنند.

بستگان شخص و حتی پزشک خانواده ممکن است نتوانند افسردگی را در یک مرد افسرده تشخیص دهند. دلیل آن این است که مردان، کمتر از زنان در مورد احساسات خود صحبت می­کنند. همچنین افسردگی در مردان میتواند به صورت غمگینی بروز نکند، در مقابل، آنها ممکن است تحریک پذیری، عصبانیت و یا اختلال در خواب را تجربه نمایند. مرد مبتلا به افسردگی حتی ممکن است دیگران را مورد ضرب و شتم قرار دهد. برخی از این افراد تلاش می­کنند تا از طریق رفتارهای پرخاشگرانه و یا مصرف داروهای غیر مجاز با افسردگی خود مقابله کنند.

خرافه: افسردگی فقط بدست خود فرد درمان می شود.

فرهنگ ما، قدرت ذهنی و سرسختی روانی را تحسین کرده و به سرعت افرادی که دچار افت روانی شده و از این بابت می­نالند را نشاندار می­کند. بعضی ها تا فردی را مبتلا به افسردگی می بینند، به او انگ زده و او را محکوم می کنند که خودش باعث بیماری شده و خودش هم باید خود را درمان کند. اما واقعیت این است که افرادی که دچار افسردگی بالینی می­باشند تنبل نیستند و نباید خود را مقصر بدانند. آن­ها نخواهند توانست به تنهایی افسردگی را از خود دور کنند. افسردگی یک بیماری پزشکی است که با تغییراتی در مغز مرتبط می­باشد. مشابه سایر بیماری­ها، این بیماری نیاز به درمان مناسب توسط پزشک دارد.

خرافه: درمان افسردگی یعنی یک عمر دارو خوردن

با وجود شایعاتی در جامعه، تجویز دارو فقط یکی از ابزارهای مورد استفاده برای درمان افسردگی می­باشد. درخواست کمک از پزشک به معنای این نیست که شما قرار است تحت فشار قرار بگیرید تا دارو بخورید. در حقیقت، مطالعات نشان می­دهند که مشاوره و گفتگو کردن به اندازه مصرف دارو در موارد افسردگی خفیف تا متوسط تاثیر دارد. حتی اگر شما از داروهای ضد افسردگی استفاده ­کنید، لزوما به معنای استفاده تا آخر عمر نیست. پزشک به شما کمک خواهد کرد تا زمان مناسب برای ترک مصرف دارو را تعیین کنید.

خرافه: انجام دادن کار زیاد باعث درمان افسردگی می­شود.

افسردگی بر زندگی یک ششم از مردم جهان تاثیر می­گذارد،  بنابراین، شایعات غیر واقعی در مورد این ببماری فراوان است. مانند عقیده ­ای که می­گوید: خود را به کار مشغول سازید تا احساس بهتری داشته باشید و بر افسردگی غلبه کنید. در یک افسردگی ملایم، این عمل ممکن است کمک کننده باشد، اما انجام دادن کار بیش از حد به ویژه در مردان، خودش می­تواند نشانه­ای از بیماری افسردگی باشد.

نویسنده: دکتر مهدی دهقانی – متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات

 آدرس مطب: تهران، بالاتر از میدان ونک، خیابان نگار, ساختمان پزشکان نگار، طبقه همکف

تلفن: 88884489

 ساعت کاری:

 شنبه: 10:30-14                          * برای آشنایی با سوابق علمی دکتر دهقانی کلیک کنید

دوشنبه: 14-17                           * برای اطلاع از راههای تماس با دکتر دهقانی کلیک کنید

چهارشنبه: 10:30-16                 * برای عضویت در سامانه پیامکی کلیک کنید