منظور از طب مکمل در این مقاله درمانهایی است که هنوز از نظر علمی شواهد کافی برای موثر بودن آنها وجود ندارد. این درمانها شامل طیف وسیعی از روشهای درمانی از رژیم درمانی و ورزش تا تمرینهای ذهنی، یوگا، طب سوزنی، درمانهای گیاهی و ماساژ است. این درمانها باید در کنار درمان اصلی و تحت نظر پزشک معالج صورت گیرد.
کدام درمانهای مکمل در بیماری ام اس یا مولتیپل اسکلروز مفیدند؟
مثبت اندیشی: مثبت فکر کردن نمیتواند ام اس را درمان کند ولی استرس شما را کم میکند تا احساس بهتری در زندگی داشته باشید
ورزش: ورزشهایی نظیر یوگا و تای چی استرس شما را کم می کند، کمک می کند که آرام تر باشید و انرژی، تعادل و انعطاف پذیری شما را بالا می برد. البته قبل از شروع این تمرینات باید با پزشک خود هماهنگ نمایید.
رژیم درمانی: برای بیماران ام اس مهم است که یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشند.
ماساژ درمانی: بسیاری از مبتلایان به ام اس از ماساژ درمانی برای کاهش استرس و افسردگی استفاده میکنند. معمولا این کار ضرری برای بیمار ندارد ولی اگر دچار پوکی استخوان باشید ( در نتیجه ی داروها) ماساژ ممکن است خطرناک باشد.
طب سوزنی: بعضی از مبتلایان به ام اس میگویند که استفاده از طب سوزنی باعث کاهش درد، گرفتگی عضلانی و کنترل بهتر مثانه در آنها شده است. ولی تا بحال هیچ مطالعه ی علمی نتوانسته ثابت کند که طب سوزنی برای ام اس مفید باشد.ضمنا بیاد داشته باشید که استفاده از سوزنهای غیراستریل خطر انتقال بیماریهایی نظیر هپاتیت و ایدز را به همراه دارد.
روغن گل آفتابگردان: شواهدی وجود دارد که مصرف روزانه یک قرص حاوی لینولئیک اسید که در دانه های گل افتابگردان یافت میشود میتواند بتدریج علایم ام اس را بهتر نماید.
کدام روشهای مکمل کمکی به درمان ام اس نمیکنند؟
نیش زنبور، سم مار کبری و کرم قلابدر چیزهایی هستند که در حالت عادی از آنها اجتناب میکنید مگر اینکه مبتلا به ام اس باشید!! در این حالت ممکن است بخواهید آنها را امتحان کنید، شاید علایم شما را کمتر کنند. ولی آیا واقعا این کارها مفیدند؟
البته ما در این مقاله میخواهیم بین یافته های علمی و آرزوهای دور و دراز فرق قائل شویم.
بهترین کار برای شما این است که درمان خود را ادامه دهید. هرگز داروهای خود را قطع نکنید. برای استفاده از هرگونه درمان مکمل با پزشک خود مشورت کنید. مخصوصا در مواردی که روش بکار رفته ممکن است خطرات جانی داشته باشد.
نیش زنبور: در طب قدیم مصر از نیش زنبور برای بعضی درمانها استفاده میشد.
ملیتین که در نیش زنبور وجود دارد احتمال دارد التهاب ناشی از ام اس را کم کند. ولی در یک مطالعه علمی چنین اثری نشان داده نشد. از آن مهمتر اینکه استفاده از سم زنبور ممکن است باعث خطرات جانی شود. از گرده گل هم پرهیز کنید. با اینکه گرده ها حاوی مواد مغذی هستند، در مطالعات اثر مفیدی برای ام اس نداشته اند و همچنین ممکن است باعث ایجاد حساسیت شدید گردند.
زهر مار کبری: آیا سم مار میتواند باعث کاهش فعالیت سیستم ایمنی گردد و به درمان ام اس کمک کند؟ متاسفانه پاسخ خیر است. هرچند ممکن است داستانهایی از افرادی شنیده باشید که گفته اند سم مار علایم ام اس آنها را کم کرده است، ولی برای این فرضیه شواهد علمی وجود ندارد.
کرم قلابدار: این کرمها میتوانند وارد روده کوچک شوند و باعث اسهال خونی گردند. آنها میتوانند سیستم ایمنی را ضعیف کنند. یک مطالعه ی کوچک در مورد 12 بیمار مبتلا به ام اس نشان داد که بیمارانی که دچار عفونت با این کرمها بودند ضایعات کمتری در تصاویر مغزی داشتند. از سال 2012 محققان انگلیسی در حال جمع آوری اطلاعات بیماران ام اس هستند تا بررسی کنند که آیا ابتلا به این کرمهای روده تغییری در سیر ام اس میتواند ایجاد کند یا نه. نتایج این مطالعه تا چند سال دیگر منتشر میگردد.
هیپنوتیزم: هیپنوتیزم میتواند کمک کند تا درد ناشی از بیماریها و از جمله ام اس کم شود. هرچند هیپنوتیزم میتواند آرامش بخش باشد ولی اثر آن بر سیر بیماری ام اس تا بحال بررسی نشده است.
نویسنده: دکتر مهدی دهقانی - متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات
آدرس مطب: تهران، بالاتر از میدان ونک، خیابان نگار, ساختمان پزشکان نگار، طبقه همکف
تلفن: 88884489
ساعت کاری:
شنبه: 10:30-14 * برای آشنایی با سوابق علمی دکتر دهقانی کلیک کنید
دوشنبه: 14-17 * برای اطلاع از راههای تماس با دکتر دهقانی کلیک کنید
چهارشنبه: 10:30-16 * برای عضویت در سامانه پیامکی کلیک کنید